Pragniemy poinformować, iż dzięki staraniom Ogólnopolskiego Stowarzyszenia Pracodawców Transportu Nienormatywnego, Minister Infrastruktury zmienił rozporządzenie dotyczące warunków technicznych pojazdów pilotujących.
Pełna treść nowego rozporządzenia dostępna >>> w tym linku <<<
Oto najważniejsze zmiany w wyposażeniu oraz oznakowaniu pojazdów pilotujących, które zaczną obowiązywać od 17.02.2024 r:
- Likwidacja tablicy informacyjnej – od dnia 17.02.2024 r. nie trzeba będzie już jej umieszczać na dachu pojazdu pilotującego
- Minimalna wysokość pojazdu pilotującego wynosić będzie 1,7 metra
- Dopuszczalnym rodzaj nadwozia będą:
- BB (van)
- AF (Wielozadaniowy)
- AG (pick-up)
- Oznakowanie pojazdu pilotującego:
- napis ,,PILOT” umieszczony na przedniej masce pojazdu, na przednich bocznych drzwiach pojazdu oraz na klapie tylnej lub drzwiach tylnych pojazdu; dopuszcza się wykonanie napisu na przedniej masce pojazdu w formie lustrzanego odbicia;
- pasy barwy białej i czerwonej umieszczone na przedniej masce pojazdu, na bokach pojazdu oraz na klapie tylnej lub drzwiach tylnych pojazdu; pasów barwy białej i czerwonej na przedniej masce pojazdu nie stosuje się, jeżeli wymiary maski nie pozwalają na jednoczesne umieszczenie pasów i napisu PILOT.
Wzór oznakowania pojazdu wykonującego pilotowanie określa załącznik do rozporządzenia.
- Obowiązkowe wyposażenie pojazdu pilotującego:
- co najmniej dwa światła błyskowe barwy żółtej, umieszczone na dachu pojazdu symetrycznie względem podłużnej osi symetrii pojazdu; wysyłane sygnały świetlne mają być widoczne ze wszystkich stron pojazdu z odległości nie mniejszej niż 150 m przy dobrej przejrzystości powietrza i nie powinny powodować oślepiania innych uczestników ruchu;
- światło barwy białej lub żółtej samochodowej z napisem „PILOT” barwy czarnej, umieszczone na dachu pojazdu; dopuszcza się umieszczenie tych świateł w jednej lampie zespolonej ze światłami, o których mowa w pkt 1; napis „PILOT” ma być widoczny z przodu pojazdu z odległości nie mniejszej niż 50 m przy dobrej przejrzystości powietrza.
- dwa światła umieszczone z przodu pojazdu oraz dwa światła umieszczone z tyłu pojazdu symetrycznie względem podłużnej osi symetrii pojazdu na wysokości od 250 mm do 1500 mm od dolnej krawędzi obudowy światła do powierzchni jezdni, a odległość pomiędzy ich osiami nie może być mniejsza niż 0,6 m, które umożliwiają wysyłanie przerywanego strumienia światła barwy żółtej; wysyłane sygnały świetlne mają być widoczne z przodu pojazdu z odległości nie mniejszej niż 150 m przy dobrej przejrzystości powietrza i nie powinny powodować oślepiania innych uczestników ruchu; mają one działać tylko wówczas, gdy włączone są światła, o których mowa w pkt 1 i 2;
- środki bezpośredniej łączności radiowej z pojazdami pilotowanymi, w tym co najmniej jedno urządzenie przenośne umożliwiające bezpośrednią łączność radiową spoza pojazdu wykonującego pilotowanie;
- urządzenia nagłaśniające;
- co najmniej 4 pachołki drogowe U-23 o wysokości nie mniejszej niż 750 mm, o których mowa w przepisach dotyczących szczegółowych warunków technicznych dla znaków i sygnałów drogowych oraz urządzeń bezpieczeństwa ruchu drogowego i warunków ich umieszczania na drogach;
- tarczę do zatrzymywania pojazdów;
- latarkę umożliwiającą wysyłanie światła barwy czerwonej do dawania sygnałów innym uczestnikom ruchu drogowego podczas niedostatecznej widoczności;
- wysokościomierz o możliwości pomiaru wysokości nie mniej niż 5 m;
- taśmę mierniczą o zakresie pomiaru nie mniej niż 30 m
Prawa i obowiązki pilota
Przede wszystkim przypominamy, iż zgodnie z polskim prawem (ustawa o ruchu drogowym) pilot pojazdu nienormatywnego ma pełne prawo kierować ruchem drogowym tj. zatrzymywać, przekierowywać ruch drogowy oraz wydawać wiążące dyspozycje i polecenia innym uczestnikom ruchu (także pieszym).
Podstawa prawna :
Art. 5 ustęp 1 ustawy o ruchu drogowym:
Uczestnik ruchu i inna osoba znajdująca się na drodze są obowiązani stosować się do poleceń i sygnałów dawanych przez osoby kierujące ruchem lub uprawnione do jego kontroli, sygnałów świetlnych oraz znaków drogowych, nawet wówczas, gdy z przepisów ustawy wynika inny sposób zachowania niż nakazany przez te osoby, sygnały świetlne lub znaki drogowe.
Pilot ma pełne prawo zatrzymać ruch pojazdów, które poruszają się „na zielonym świetle” w celu umożliwienia przejazdu pojazdowi nienormatywnemu.
Podstawa prawna:
Art. 5 ustęp 2 ustawy o ruchu drogowym:
Polecenia i sygnały dawane przez osoby kierujące ruchem lub uprawnione do jego kontroli mają pierwszeństwo przed sygnałami świetlnymi i znakami drogowymi.
A zatem, pomimo, iż pojazd nienormatywny – odpowiednio pilotowany przez pilota pojazdów nienormatywnych, przejedzie „na czerwonym świetle” nie jest to złamaniem zasad ruchu drogowego, albowiem polecania pilota mają pierwszeństwo przed sygnałami świetlnymi, a pozostali uczestnicy ruchu muszą wykonywać polecenia pilota.
Warto także przypomnieć, iż uprawnienie pilota pojazdu nienormatywnego w zakresie kierowania ruchem drogowym są zrównane z prawami np. policjanta.
Podstawa prawna
Art. 6 ustęp 1 pkt 12 ustawy o ruchu drogowym:
Polecenia lub sygnały może dawać uczestnikowi ruchu lub innej osobie znajdującej się na drodze pilot podczas wykonywania czynności związanych z pilotowaniem przejazdu pojazdu nienormatywnego
Zgodnie z nową treścią paragrafu 5 rozporządzenia w sprawie pilotowania pilot na drodze wykonuje zespół czynności w celu zapewnienia bezpieczeństwa oraz zminimalizowania utrudnień w ruchu drogowym podczas przejazdu pojazdu nienormatywnego lub kolumny pojazdów nienormatywnych, korzystając z pojazdu wykonującego pilotowanie.
Podczas pilotowania pilot:
- zapewnia właściwą organizację przejazdu pojazdów nienormatywnych zgodnie z warunkami zawartymi w zezwoleniu na ten przejazd albo warunkami określonymi przez zarządcę drogi dla przejazdu pojazdu nienormatywnego przez most lub wiadukt, o których mowa w art. 64c ust. 11 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym;
- sprawuje bezpośredni nadzór nad przejazdem pojazdów nienormatywnych w czasie przejazdu i postoju;
- kieruje ruchem drogowym w zakresie i na zasadach określonych w przepisach o ruchu drogowym;
- podejmuje decyzję o wstrzymaniu pilotowania w razie powstania istotnego utrudnienia w ruchu drogowym lub zagrożenia jego bezpieczeństwa.
Pamiętaj zatem, że pilot pojazdu nienormatywnego nie ma obowiązku (z mocy prawa) do pomocy przy sterowaniu tylnymi osiami naczepy, pomaganiu przy podnoszeniu kabli lub zapobieganiu uszkodzeń ładunku np. z powodu otarć o drzewa lub inne obiekty.
Nowe, obowiązkowe oznakowanie (oklejenie) pojazdów pilotujących
Najważniejszą zmianą jest ujednolicenie i dokładne określenie jak oklejony (oznakowany) ma być pojazd pilotujący. Szczegóły dostępne są treści rozporządzenia. Poniżej przedstawiamy najważniejsze zmiany:
Oklejenie maski pojazdu
Oklejenie boków pojazdu
Oklejenie tylnej klapy lub drzwi
grafika: OSPTN wyraża zgodę na swobodne kopiowanie i udostępnianie grafiki
Bez zmian w zakresie parametrów pojazdu nienormatywnego podlegającego pilotowaniu
W zakresie wymiarów oraz rzeczywistej masy całkowitej pojazdu nienormatywnego, które powodują powstanie obowiązku pilotowania nic się nie zmieniło. Nadal obowiązują te same parametry jak w dotychczasowej wersji rozporządzenia, czyli:
§ 2 ustęp 1
Pojazd nienormatywny, który przekracza co najmniej jedną z następujących wielkości:
1) długość – 23,00 m,
2) szerokość – 3,20 m,
3) wysokość – 4,50 m,
4) rzeczywista masa całkowita – 60 t
– ma być pilotowany przez jeden pojazd wykonujący pilotowanie.
§ 2 ustęp 2
Pojazd nienormatywny, który przekracza co najmniej jedną z następujących wielkości:
1) długość – 30,00 m,
2) szerokość – 3,60 m,
3) wysokość – 4,70 m,
4) rzeczywista masa całkowita – 80 t
– ma być pilotowany przez dwa pojazdy wykonujące pilotowanie, poruszające się z przodu i z tyłu pojazdu nienormatywnego.
§ 2 ustęp 3
Pojazdy nienormatywne poruszające się w kolumnie mają być pilotowane przez dwa pojazdy wykonujące pilotowanie, poruszające się na początku i końcu kolumny.
Określenie rodzaju nadwozia oraz (w pewnej części) minimalnej wysokości pojazdu spowoduje, że od dnia 17.02.2024 r. nie będzie wolno korzystać z tego typu pojazdów:
- AA – Kareta (sedan)
- AB – Hatchback kareta (sedan)
- AC – Kombi
- AD – Coupe
- AE – Kabriolet
- Wszelkie pojazdy z grupy M2 lub M3 (autobusy)
- Samochód kempingowy, sanitarny lub pogrzebowy
Podziękowanie
Zarząd OSPTN pragnie złożyć najszczersze słowa uznania oraz podziękowania dla:
- Rafała Webera, Sekretarza Stanu w Ministerstwie Infrastruktury za sprawne procedowanie tak długo wyczekiwanych zmian w pilotowaniu pojazdów nienormatywnych
- Renaty Rychter, dyrektor Departamentu Transportu Drogowego w Ministerstwie Infrastruktury, która przywróciła w nas nadzieje na konstruktywne i rzetelne procedowanie „konsultacji publicznych” w trakcie procesu legislacyjnego
- Tomasza Wiśnickiego, naczelnika Wydziału Ruchu Drogowego w Departamencie Transportu Drogowego, za wielogodzinne konsultacje i rozmowy mające na celu doprecyzowanie niezbędnych szczegółów.
Szczególne słowa uznania kierujemy jednak do Pana Marcina Mroczkowskiego, Kujawsko-Pomorskiego Wojewódzkiego Inspektora Transportu Drogowego, który przygotował, doprecyzował, wspierał oraz uzgadniał projekt rozporządzenia w sprawie pilotowania pojazdów nienormatywnych aż od 2015 roku, kiedy wspólnie z przedstawicielami OSPTN rozpoczęto projekt nowelizacji polskich przepisów dotyczących pilotażu.
Podsumowanie
OSPTN reprezentując branżę transportu ponadgabarytowego wystąpiło z potrzebą zamian jeszcze w 2016 roku. Dzięki znaczącej poprawie dialogu z Ministerstwem Infrastruktury, jaka ma miejsce od marca 2022 roku, w ciągu zaledwie 6 miesięcy Departament Transportu Drogowego przygotował projekt rozporządzenia, poddał go rzetelnym konsultacjom publicznym, wysłuchał i wdrożył zaproponowane przez branżę zmiany i doprowadził do wdrożenia realnych zmian w polskim prawie. Począwszy od likwidacji absurdalnej i niechlubnej tablicy informacyjnej, aż po ujednolicenie warunków technicznych pojazdów pilotujących, w tym oklejeniu tylnych drzwi pojazdu pilotującego zgodnie z niemieckimi standardami.
To jednak nie wszystko. Nadal będziemy pracować nad zwiększeniem bezpieczeństwa przejazdu pojazdami nienormatywnymi poprzez umożliwienie pojazdom pilotującym wyświetlanie znaków o zmiennej treści. Wprowadzenie tzw. anlagi, czyli tablicy umożliwiającej wyświetlanie znaków drogowych (np. zakaz wyprzedzania, uwaga niebezpieczeństwo) – znane z niemieckich pojazdów pilotujących typu BF3, zostało wstępnie zaaprobowane przez Ministerstwo Infrastruktury. Wymaga to jednak zmiany innych aktów prawnych (m.in. rozporządzenia o znakach drogowych) dlatego też na tym etapie nie można było wdrożyć tego typu zamian.
Wierzymy jednak, że dialog pomiędzy stroną społeczną reprezentowaną przez OSPTN a Ministerstwem Infrastruktury zostanie utrzymany na niezmienionym, wysokim poziomie.